2Yrd. Doç. Dr., Erciyes Üniversitesi, Göz Hastalıkları, Kayseri, Türkiye
3Uz. Dr., Erciyes Üniversitesi, Göz Hastalıkları, Kayseri, Türkiye
4Asist. Dr., Erciyes Üniversitesi, Göz Hastalıkları, Kayseri, Türkiye
5Prof. Dr., Erciyes Üniversitesi, Göz Hastalıkları, Kayseri, Türkiye Amaç: Hastaların intravitreal (IV) aflibercept ve ranibizumab enjeksiyonu sırasındaki ağrı skorlarını değerlendirmek.
Materyal ve Metod: Kesitsel çalışmamıza IV anti-vascular endotelyal büyüme faktörü (VEGF) yapılan 88 hastanın 88 gözü dahil edildi. Kırk üç hastaya 30-gauge iğne ile IV 2,0 mg/0,05 ml afl ibercept enjeksiyonu ve 45 hastaya 30-gauge iğne ile IV 0,05 mg/0,05 ml ranibizumab enjeksiyonu yapıldı. Hastaların tanıları incelendiğinde; 40 yaşa bağlı makula dejenerasyonu, 39 diyabetik makula ödemi, 4 santral ven ve 5 ven dal tıkanıklığı mevcuttu. Enjeksiyondan hemen sonra, hastalara görsel analog skalasına (GAS) (0 ağrı yok-10 dayanılmaz şiddetli ağrı) göre algıladıkları ağrıları derecelendirmeleri istendi. Çalışmada ana değerlendirme ölçütü olarak ağrı skoru değerlendirilmesi yapıldı. Ayrıca hastaların demografik (yaş, cinsiyet, eğitim seviyesi) ve klinik karakteristikleri (enjeksiyon endikasyonu, önceki IV enjeksiyon sayısı) kaydedildi.
Bulgular: Hastaların GAS ağrı skorları afl ibercept ve ranibizumab grublarında sırasıyla 1,67± 0,81 (0-7) ve 1,24 ± 1,15 (0-6) idi (p = 0.10). Çok değişkenli regresyon analizinde ağrı algısının daha yaşlı, erkek, daha önce çok sayıda enjeksiyon yapılan yüksek eğitim seviyesi olan hastalarda anlamlı olarak daha düşük olduğu gösterildi.
Sonuç: Aflibercept ve ranibizumab IV enjeksiyonu ilişkili ağrı genellikle hafi f düzeyde olmakta ve önceki IV enjeksiyon sayısı ve epidemiyolojik faktörlerle ilişkili olabilmektedir.
Keywords : Afl ibercept, İntravitreal enjeksiyon, Ağrı, Ranibizumab, Görsel analog skalası